Vào ngày 03/04/2025, khi đồng hồ điện tử trận đấu Miami Heat vs Memphis Grizzlies chỉ còn lại 13,8 giây, Ja Morant dẫn bóng lên trong thế hòa điểm 108-108. Miami Heat phản ứng bằng cách cho 1 hậu vệ có khả năng phòng ngự tốt là Davion Mitchell theo kèm để tạo áp lực ngay từ ban đầu.
Khi Ja Morant dẫn bóng vượt qua nửa sân, Memphis Grizzlies ngay lập tức triển khai bài dựng tường hỗ trợ (screen), tách Davion Mitchell ra vị trí khác. Hệ quả của bài chạy này buộc Miami Heat phải đưa Kel'el Ware, cầu thủ không có tốc độ do chỉ là trung phong, đổi sang kèm Ja Morant.
Ngay lập tức, siêu sao của Grizzlies dẫn bóng đột phá vào khu hình thang, bất ngờ dừng lại rồi nhảy ném, bóng vượt qua tầm tay lên đến 2m26 của Kel'el Ware, đi thẳng vào rổ đúng lúc tiếng còi vang lên, ấn định chiến thắng cho Memphis Grizzlies.
Khi được hỏi lại cảm nghĩ của bản thân về pha bóng đó, Ja Morant chỉ trả lời đơn giản: "Tôi thấy 1 con chim bồ câu đang kèm tôi. Tôi chỉ đơn giản là ghi điểm và kết thúc trận đấu".
— The Athletic (@TheAthletic) April 4, 2025
NBA LEAGUE PASS: Đăng ký ngay để theo dõi mọi trận đấu (Dùng thử 7 ngày MIỄN PHÍ)
Thuật ngữ "chim bồ câu" tại NBA là gì?
Với những người không tìm hiểu sâu về NBA, họ sẽ khó có thể hiểu được những gì Ja Morant đã nói. Nhưng với giới chuyên môn và những khán giả trung thành, thì chim bồ câu (piegon) là tiếng lóng dùng để chỉ mắt xích phòng ngự yếu nhất ở trên sân.
Thuật ngữ này đã tồn tại rất lâu, nhưng quy tắc áp dụng lại cực kỳ đơn giản. Đó là triển khai các bài chạy, chuyển vị trí liên tục để đưa cầu thủ giỏi nhất đội vào thế đánh 1vs1 với cầu thủ phòng ngự được cho là kém nhất của đối thủ. Đây là quy tắc cơ bản trong việc khai thác mismatch (lợi thế tấn công), và cũng là phương án hiệu quả trong các tình huống căng thẳng hoặc khi các bài chạy trước đó đã bị phá vỡ.
Tại NBA Playoff, nơi sự căng thẳng trong các trận đấu được đẩy lên mức cao nhất, chiến thuật này càng được áp dụng triệt để.
Những cầu thủ bị xem là "chim bồ câu" tại NBA Playoff 2025
Thông thường, những ngôi sao tấn công hay nhất của đội này sẽ trở thành mục tiêu mà các đội khác nhắm đến. Họ chính là "chim bồ câu".
Rất ít cầu thủ tại NBA có thể giỏi cả hai việc cùng lúc, và nhiều cầu thủ giỏi tấn công sẽ phòng ngự kém. Với trường hợp của Tyler Herro, cầu thủ này thường xuyên bị Cleveland Cavaliers nhắm vào khi chạm trán Miami Heat ở vòng 1 miền Đông.
Thống kê chỉ ra rằng, Tyler Herro bị lôi vào các tình huống phòng ngự 1-1 trong hơn 1/3 thời gian anh có mặt trên sân. Đây chính là điểm yếu lớn nhất của Tyler Herro, và rõ ràng anh không thể làm gì khác để cải thiện tình hình. Sau 4 trận thua chóng vánh, Miami Heat để Cleveland Cavaliers vượt qua với tổng cách biệt lên đến 122 điểm, con số kỷ lục của NBA. Đây tiếp tục là minh chứng cho thấy, việc nhắm vào "chim bồ câu" của đối thủ luôn hiệu quả trong mọi trận đấu.
— Todd Whitehead (@CrumpledJumper) May 12, 2025
Tuy nhiên, nhiều cầu thủ tấn công giỏi nhưng phòng ngự kém không phải vì họ không có năng lực, mà là đôi khi họ phải ưu tiên việc ghi điểm. Tyrese Haliburton của Indiana Pacers cũng bị Cavaliers nhắm đến, khi thống kê cho thấy số tình huống mà Haliburton bị kéo vào các pha bóng 1vs1 tăng hơn 19% so với Regular Season. Tuy nhiên, kế hoạch của Cavs phá sản khi Haliburton thi đấu tích cực hơn, giữ được vị trí, đeo bám được đối thủ và không để lộ quá nhiều khoảng trống.
Chưa kể, hệ thống phòng ngự của Indiana Pacers luôn có sự hỗ trợ tốt cho Haliburton, khi có nhiều cầu thủ sẵn sàng lao vào bù thủ nếu thấy Haliburton bị vượt qua. Bản thân Haliburton cũng sẵn sàng áp dụng phương pháp drop coverage, vốn chỉ dành cho các trung phong, khi đối đầu với Cavaliers. Anh sẵn sàng lùi về thấp hơn để hạn chế nguy cơ bị dẫn bóng đột phá khi dính phải screen của đối thủ.
Jalen Brunson, ngôi sao của New York Knicks cũng bị xem là "chim bồ câu". Đây là thực tế chính xác, bởi Brunson chỉ cao 1m88 và vốn không có khả năng phòng ngự tốt. Trong các loạt trận gặp Detroit Pistons và Boston Celtics, tỷ lệ cầu thủ này phải kèm 1vs1 với những ngôi sao của đối thủ gia tăng đáng kể.
Tuy nhiên, Jalen Brunson lại có màn thể hiện khá tốt ở mặt trận phòng ngự, kể cả khi phải theo kèm Jayson Tatum và Jaylen Brown. Theo thống kê của NBA, Brunson chỉ để đối thủ ghi trung bình 0,76 điểm cho mỗi tình huống 1vs1, thuộc nhóm hiệu quả tốt của giải đấu. Dù chỉ cao 1m88, Jalen Brunson bù đắp bằng sự lì lợm, thi đấu không ngại va chạm trước các đối thủ cao lớn hơn rất nhiều.
Có 1 sự thật bất ngờ, không phải những ngôi sao tấn công đẳng cấp mới bị xem là "chim bồ câu" trong các trận đấu. Rudy Gobert, chuyên gia phòng ngự của NBA, đồng kỷ lục nắm giữ 4 danh hiệu cá nhân "Cầu thủ phòng ngự hay nhất mùa", cũng thường xuyên bị nhắm đến khi tấn công, nhưng chỉ ở các tình huống đặc thù. Rudy Gobert là "hòn đá tảng" ở cận rổ, nhưng anh lại xoay trở rất kém nếu bị kéo ra vòng ngoài, nơi chiều cao và thể hình trở thành điểm yếu khi đối đầu với các cầu thủ nhỏ con nhưng đầy tốc độ.
Tại NBA Playoff 2025, các đối thủ của Minnesota Timberwolves luôn tìm mọi cách để kéo Rudy Gobert ra xa rổ. Thống kê cho thấy, Gobert bị lôi vào tình huống như vậy trong hơn 60% thời lượng anh có mặt trên sân. Chiến thuật này cũng từng được Dallas Mavericks áp dụng thành công khi 2 đội gặp nhau ở playoff năm ngoái.
Rudy Gobert has been excellent guarding in isolation on the perimeter this postseason. pic.twitter.com/1XEzHcaS4C
— Dane Moore (@DaneMooreNBA) May 10, 2025
Tuy nhiên, Rudy Gobert cũng đã cải thiện đáng kể điểm yếu của mình trong mùa giải năm nay. Khi chạm trán Golden State Warriors, cầu thủ này giữ cự ly hợp lý để không bị khai thác điểm yếu, góp công lớn cho chiến thắng của Minnesota Timberwolves. Julius Randle, đồng đội của Rudy Gobert cũng thường bị xem là "chim bồ câu" khi đụng độ Los Angeles Lakers, nhưng anh bất ngờ thi đấu tiến bộ khi chạm trán Luka Doncic và LeBron James.
Lợi thế lớn dành cho Oklahoma City Thunder
Trong 4 đội lọt vào các trận chung kết miền, Oklahoma City Thunder có lẽ là đội có ít điểm yếu phòng ngự nhất. Nhóm 7 cầu thủ thường xuyên được sử dụng của họ đều có năng lực phòng ngự ở mức khá trở lên, chưa kể những cái tên chuyên đảm trách việc phòng thủ như Luguentz Dort, Cason Wallace hay Alex Caruso. Đây cũng là điểm tựa giúp Thunder có thể vượt qua Denver Nuggets của Nikola Jokic, và bản thân siêu sao người Serbia cho rằng mình thất bại vì đội bóng không có đủ chiều sâu tương tự như đối thủ.
Trên thực tế, Oklahoma City Thunder vẫn có những mắt xích yếu và thường xuyên bị nhắm vào mỗi khi họ ra sân như Isaiah Joe. Nhưng ở đấu trường Playoff, nơi đề cao bản lĩnh, kinh nghiệm và cả khả năng phòng ngự lì lợm, những cầu thủ như Isaiah Joe thường không được huấn luyện viên tung ra sân.
Đây cũng là lý do cho việc Oklahoma City Thunder được đánh giá cao ở NBA Playoff 2025. Tuy nhiên, mọi kết quả sẽ còn phụ thuộc vào những diễn biến ở trên sân, và chỉ những cầu thủ có thể trụ lại dưới sức ép của các trận đấu mới xứng đáng trở thành nhà vô địch.
Tin tức và tỷ số bóng đá mới nhất
XEM THÊM: Lịch thi đấu NBA Playoff 2025: Cập nhật kết quả bóng rổ NBA mới nhất