Royal Saint-Gilloise: Hành trình hồi sinh huyền thoại bóng đá Bỉ nhờ công ông chủ Brighton

Leo Nguyen

Royal Saint-Gilloise: Hành trình hồi sinh huyền thoại bóng đá Bỉ nhờ công ông chủ Brighton image

Royal Union Saint-Gilloise, còn được gọi là Union hay USG, từng là một trong những biểu tượng vĩ đại nhất của bóng đá Bỉ. Họ được thành lập năm 1897 và là một trong những đội bóng lâu đời nhất của quốc gia này, cũng là một trong số những đội bóng hiếm hoi được giữ danh hiệu "Royal" - "Hoàng gia".

Trong giai đoạn 1904–1935, họ đã giành tới 11 chức vô địch quốc gia, kỷ lục mà phải đến gần 30 năm sau mới có đội phá vỡ. Chuỗi 60 trận bất bại từ 1933 đến 1935 từng là niềm tự hào của người hâm mộ đội bóng thành phố Brussels. Năm 1960, họ còn vào đến bán kết cúp Inter-Cities Fair và để thua Birmingham.

Tuy nhiên, sau khi rớt hạng vào năm 1973, USG rơi vào quên lãng, quanh quẩn ở các giải hạng 2, hạng 3 trong suốt gần nửa thế kỷ. Từ thành tích trên sân đến tình hình tài chính đều sa sút nghiêm trọng. Năm 2013, họ còn suýt nữa phải xuống hạng 4 khi xếp 17/19 ở giải hạng Ba nhưng gặp may khi có đội khác bị án phạt.

Bước ngoặt mang tên Tony Bloom: Khi dữ liệu và chiến lược thay đổi số phận

Năm 2018, Tony Bloom – ông chủ Brighton & Hove Albion (Ngoại hạng Anh) và là một doanh nhân thành đạt – mua lại USG. Không chi tiêu ồ ạt, Bloom áp dụng mô hình vận hành dựa trên dữ liệu mà ông từng thành công ở Brighton: Tuyển trạch cầu thủ bằng công cụ phân tích, tìm kiếm "ngọc thô" giá rẻ nhưng hiệu quả cao.

USG lúc này đang thi đấu ở hạng 2 Bỉ và cũng không được xếp vào nhóm có khả năng thăng hạng. Sân nhà của USG, Joseph Marien chỉ có sức chứa hơn 9000 người, nằm trong công viên nhỏ và không đủ điều kiện tổ chức các trận đấu ở cúp châu Âu.

tony bloom 081123
Getty Images

Số tiền Tony Bloom bỏ ra trong phi vụ này không nhiều, nhưng lợi ích mang lại rất lớn. Đây có thể trở thành nơi trung chuyển cầu thủ trước khi họ đủ điều kiện, hoặc đủ trình độ, thi đấu tại Anh cho Brighton. Kaoru Mitoma và Simon Andigra đều từng tu nghiệp ở USG trước khi ra mắt ở Brighton.

Trong khi các đội bóng lớn của Bỉ vận hành với ngân sách hàng năm lên tới 40–60 triệu euro, thì USG hoạt động chỉ với khoảng hơn 20 triệu euro. Các "ông lớn" của bóng đá Bỉ đều sở hữu những lò đào tạo trẻ chất lượng và thường xuyên giới thiệu những tài năng trẻ xuất sắc, sau đó bán đi thu lợi. Club Brugge, Genk hay Anderlecht luôn là những thế lực thống trị giải vô địch Bỉ. Tuy nhiên, USG của Tony Bloom lại đi theo đường khác.

Cách thức hoạt động và chi tiêu của USG, tương tự như Brighton, luôn đặt sự hiệu quả lên cao nhất. Họ không vung tiền mua sắm những ngôi sao, cũng chưa vội xây sân vận động mới hay công bố những dự án hoành tráng. Nhờ nguồn dữ liệu bóng đá chia sẻ từ Brighton, USG chiêu mộ những cầu thủ từ khắp thế giới với chi phí rất rẻ, đem lại hiệu quả cao. 

Bộ đôi tiền đạo đóng vai trò quan trọng trong thành công của USG trong giai đoạn đầu của triều đại Tony Bloom là Deniz Undav và Dante Vanzeir được mua về với giá chưa đến 1 triệu euro nhưng đóng góp tới gần 100 bàn thắng.

Cả 2 đều có chiều cao chưa tới 1m80, chỉ quanh quẩn ở những đội hạng thấp trước khi được USG phát hiện và mua về. Vanzeir sau đó được bán sang MLS với giá 5 triệu euro, còn Undav được chính Brighton mua với giá 7 triệu euro. Victor Boniface được mua về từ Na Uy với giá 6 triệu euro vào năm 2022, và bán cho Bayer Leverkusen với giá 21 triệu euro chỉ 1 năm sau đó.

DỰ ĐOÁN BÓNG ĐÁ TRỰC TIẾP TẠI ĐÂY

David Promise, tiền đạo người Canada mà mùa hè 2024 vẫn chỉ được định giá 300.000 euro, thấp hơn Hoàng Đức, được mua về từ Estonia với giá 400.000 euro và ghi 19 bàn ở mùa giải năm nay, trong đó có 8 bàn ở riêng vòng playoff.

Rất nhiều cầu thủ trong đội hình của USG được mang về theo dạng chuyển nhượng tự do, hoặc với mức giá rẻ mạt. Đa số họ đều được coi là "vô danh" trước khi trở thành trụ cột ở USG, điều chứng tỏ sự hiệu quả và thành công của phân tích dữ liệu.

Dự đoán kết quả bóng đá ngay tại ĐÂY

Những mùa giải đáng tiếc – từ hiện tượng đến ứng viên thực thụ

Năm 2021, 3 năm sau khi có chủ mới, USG chính thức giành vé lên chơi ở hạng nhất Bỉ, đánh dấu sự trở lại sau gần nửa thế kỷ. Điều bất ngờ nhất là ngay trong mùa đầu tiên trở lại, họ dẫn đầu Regular Season với 77 điểm sau 34 trận, hơn Club Brugge 5 điểm. Tuy nhiên, theo thể thức giải đấu, điểm số sẽ bị chia đôi khi bước vào Championship Playoff. Sau khi chia, USG chỉ còn 39 điểm, bằng điểm với Club Brugge, và cuối cùng đánh mất chức vô địch khi kết thúc vòng play-off với 46 điểm, xếp sau Brugge (50 điểm).

Từ một đội bóng làng nhàng ở hạng 2 vụt lên vị thế cạnh tranh vô địch hạng nhất trong 2 mùa giải là một cú sốc ở làng bóng đá Bỉ. Rất nhiều người coi đây chỉ là thành công nhất thời, và USG sẽ nhanh chóng trở lại với mặt đất ở những mùa giải kế tiếp. Cũng dễ hiểu bởi như đã nói ở trên ngân sách của USG không thể so sánh với các đại gia như Brugge hay Anderlecht. Thậm chí, cứ sau mỗi mùa giải thành công, đội bóng này lại bị "rút ruột" cả từ băng ghế huấn luyện cho đến các ngôi sao trong đội hình.

Tuy nhiên, một lần nữa chiến lược quản lý của Tony Bloom ở Union SG đã chứng minh hiệu quả rực rỡ. Ở 2 mùa giải tiếp theo, họ tiếp tục nằm trong top 3 ở Regular Season và thậm chí còn gây ấn tượng mạnh ở cúp châu Âu. Mùa 2022/23, họ vào tới tứ kết Europa League. Mùa 2023/24, họ bị loại ở vòng bảng Europa League nhưng trong đó có trận thắng Liverpool. Đây cũng là mùa Union SG giành chức vô địch Cúp Quốc gia Bỉ.

Mùa giải 2024/25: Bản lĩnh thực sự lên tiếng

Ở 3 mùa giải trước đó, USG đều thăng hoa từ sớm và thống trị ở giai đoạn Regular Season nhưng rồi sảy chân đáng tiếc ở những trận đấu quan trọng tại vòng playoff tranh chức vô địch. Mùa giải 2024/25 diễn ra theo kịch bản trái ngược. Họ thi đấu khá bất ổn ở Regular Season và có thời điểm tụt xuống tận thứ 12. Với 55 điểm ở vị trí thứ 3 khi kết thúc Regular Season, USG không được đánh giá cao khi bước vòng playoff tranh chức vô địch. Tuy nhiên, đây lại là lúc thầy trò HLV Pocognoli thể hiện bản lĩnh và quyết tâm tuyệt vời để đi tới chức vô địch. Họ thắng 9/10 trận ở vòng playoff, trong đó đánh bại đội đầu bảng Regular Season là Genk tới 2 lần với tổng tỷ số 3-1. 

Trận lượt đi diễn ra trên sân nhà của Genk vào ngày 20/04 có lẽ là minh chứng rõ nhất cho khát khao vô địch của Union SG, dù theo một cách hơi tiêu cực. Họ dẫn trước 2-0 tới phút 90 thì bị gỡ lại 1 bàn. Khi trận đấu bước sang phút bù giờ, Genk dồn ép liên tục tìm kiếm bàn gỡ và có một cơ hội tấn công nguy hiểm. Ngay lúc này một quả bóng bất ngờ được ném từ băng ghế dự bị đội khách vào sân khiến cho trọng tài phải cho dừng trận đấu. Các cầu thủ Genk phản ứng dữ dội và lao vào định ăn thua với đội khách vì hành động "xấu chơi" ảnh hưởng tới đợt tấn công của họ. Người phụ trách trang phục của Union SG đứng ra nhận trách nhiệm và bị trọng tài đuổi khỏi sân, nhưng băng hình cho thấy người thực sự ném bóng vào sân là thủ môn dự bị Chambaere, cựu cầu thủ của ...Genk.

Nếu không có quả bóng được ném vào sân của Chambaere, chưa chắc Union SG đã bảo toàn được 3 điểm ở trận đấu này và có lẽ sẽ không có chức vô địch của mùa giải 2024/25, chức vô địch quốc gia đầu tiên sau 90 năm chờ đợi.

Sẽ có nhiều thay đổi ở đội bóng trong mùa hè này, nhất là khi họ phải chuẩn bị cho hành trình bảo vệ danh hiệu cũng như thi đấu vòng bảng Champions League mùa giải tới. Tuy nhiên, điều chắc chắn không thay đổi là triết lý vận hành của đội bóng này. Họ đã quá quen với việc chia tay những ngôi sao chỉ sau 1-2 mùa giải thành công, đơn giản là bởi họ đã luôn chuẩn bị người thay thế một cách kĩ càng. Không ngạc nhiên nếu chúng ta thấy David Promise được bán với giá hàng chục triệu euro cho 1 đội bóng lớn ở châu Âu, và người dẫn dắt hàng công của Union SG mùa tới là một cái tên hoàn toàn xa lạ.

Tin tức và tỷ số bóng đá mới nhất

XEM THÊM: Độc lạ thể thức giải bóng đá Bỉ: Chia đôi điểm đá Playoff, đội hạng Nhất cũng được dự cúp châu Âu

Leo Nguyen

Cộng tác viên tại The Sporting News Vietnam từ năm 2023